10 апреля 2007

Құлақ

Ерте заманда бір аңшы болған екен. Күндерде бір күні аңшының әйелі арыстанның құлағын тауып әкелуді өтініпті.
Аңшы аң аулауға орманға барыпты. Орманда бірнеше күн жүріп, атқан арыстандардың құлағын кесіп ала беріпті. Солай етіп, ол үйіне бір дорба құлақ алып қайтыпты. Әйелі әкелген құлақтарды жерігі қанғанша пісіріп жеп жүріпті.
Күндердің бір күні аңшының әйелі босанып, қырық құлақ тауыпты. Мұны көріп, аңшы мен әйелі қатты қайғырып жылапты. Бір күні екеуі ақылдасып, жұртқа көрсетпей құлақтардың көзін құрту керек деген ойға келеді. Осылай десіп, аңшы қырық құлақты жиып-теріп, итке апарып тастапты, сонда бір құлақ жабықта жасырынып қалыпты. Бір күні аңшы мен әйелі от басында әңгімелесіп отырады.
— Бала-шағамыз болса, қандай жақсы болар еді, отын-суға, онда-мұнда соларды жұмсар едік,— дейді аңшының әйелі.
Сонда жабықта отырған құлақ:
— Апа, мен бармын ғой, отын-суға, оны-мұны жұмысқа мені жұмса,— дейді.
Аңшы мен әйелі аң-таң болады.
— Кім бар, бұл кім?— деп жан-жақтарына қарасады, ешкім көздеріне түспейді. Содан кейін аңшының әйелі:
— Сен кімсің?— деп сұрайды.
— Мен сенің балаңмын. Құлақпын,— дейді.
— Сен қайдасың?
— Мен жабықтамын.
Олар Құлақты түсіріп алады. Сөйтеді де, оны шөпшек теруге жібереді.
Құлақ шөпшек теріп, үйге кайтып келе жатқанда, нөсер жаңбыр жауып кетеді. Құлақ бір үлкен жапыраққа ықтайды. Ол жапырақты жайылып жүрген бір түйе жеп қояды. Жапырақпен бірге Құлақты да жұтып жібереді. Ол түйенің бүйеніне жабысып отырып алып, айт-шулеп айдап, үйіне алып келеді. Аңшы мен әйелі түйені сойып, оның барлық ішек-қарнын ақтарып қарайды, бірақ Құлақты таба алмайды. Мұнда қайдан болсын деп, түйенің түп бүйенін кесіп, далаға лақтырып тастай салады.
Түйенің түп бүйенін түнде келіп қасқыр жейді. Ол қойға шабайын десе, ішіндегі Құлақ айқай салады.
— Қойшы, қойшы! Қойыңа қасқыр шабайын деп тұр!— дейді.
Қойшы ит қосып, қасқырды өлімші қылады. Осылай қасқыр әлденеше күн бойы қойға шаба алмай жүреді. Әбден ашығады, жүдейді, өлуге таянады. Содан кейін қасқыр түлкіге барып:
— Менің ішімде бірдеңе бар, қойға шабайын десем, сол пәле айқай салады, аштан өлетін болдым, осыдан қалай құтыламын?— дейді.
Түлкі оған:
— Жүгіріп-жүгіріп, әбден терлеп келіп, мұзға құйрығыңды төсей қой, сонда ішіндегі пәледен құтыласың,— дейді.
Қасқыр түлкінің айтқанын істейді. Жүгіре-жүгіре, буы аспанға шығып әбден терлеген ол мұзға келіп отырады. Қасқырдың жүні мұзға қатты жабысып, сол жерде қатып өледі.
Қасқырдың өліп жатқанын аңшы көреді. Ол дереу қасқырды сойып, терісін сыпырып алуға кіріседі. Аңшы қасқырды сойып жатқанда, оның қасынан екі атты жолаушы өтеді. Құлақ барып, солардың біреуінің ат дорбасына түсіп, отыра қояды. Жолаушылар кешке бір ауылға келіп жетеді. Қонақ болуға бір үйге келіп, үй иесімен сөйлесіп:
— Қонақпыз,— дейді.
— Нешеусіздер?— дейді үйдің иесі.
— Екеуміз,— дейді жолаушылар.
— Жоқ, менімен үшеуміз,— дейді Құлақ.
— Үшеу болсандар, жолдарың болсын, үй тар еді,— дейді үй иесі.
Жолаушылар аң-таң болады.
— Бұл үшінші кім, қайда?— деп жан-жақтарына қарасады. Ешкім көрінбейді.— Әттең, ендігіде есте болсын,— дейді олар. Сөйтіп, тағы бір үйге келіп сөйлеседі.
— Қонақпыз.
— Нешеусіздер?
— Үшеуміз.
— Жарайды, түсіңдер,— дейді үй иесі. Қонақтар түседі. Олармен бірге Құлақ та түседі. Бірақ оны ешкім көрмейді.
«Үшінші қонақ қайда?»— деп, үй иесі де, «Менімен үшеуміз деген жолдасымыз қайда?»— деп, жолаушылар да аң-таң болып отырады. Бай сараң екен, қонақтарға мал соймай, тек быламық пісіріп береді. Бұған Құлақтың ашуы келеді. Түнде байдың қойына қасқыр шабады. Құлақ қорадағы есік-тесіктің бәрін тас қылып бекітіп тастайды. Қасқыр байдың қойының бәрін тамақтап кетеді. Ертеңіне қонақтар ауыл-аймағымен түгел етке тояды.

3 комментария:

Асхат Еркімбай комментирует...

Ассалаумағалейкум, Қайрат!
Блогыңыз жақсы екен. Ертегілерді оқып отырып, балалық кезім есіме түсіп кеткені. Блогыңыз өте сауатты жасалған екен. Сәттілік тілеймін!

Бақытнұр комментирует...

Assalaumagaleikum
Bloginiz jaksy eken
http://www.bakytnur.wordpress.com degen jerge silteme berdim

Ari blogynyz kyzyk eken!

Берік комментирует...

Бұл ертегілерді бала кезімде көрпе астында жатып оқушы едім. Балалығымды еске салған ертегілерді құныға қайта оқып шықтым. Рахмет! Блогыма сілтеме қойдым